Komisja Statystyczna Narodów Zjednoczonych – podstawowe informacje
Komisja Statystyczna Narodów Zjednoczonych (United Nations Statistical Commission) została utworzona w 1946 roku Rezolucją 8 (I) Rady Gospodarczej i Społecznej ONZ (Economic and Social Council – ECOSOC). Główną jej rolą jest wspieranie Rady ECOSOC, jednego z sześciu głównych organów ONZ, w koordynowaniu działań statystycznych prowadzonych przez poszczególne ciała Narodów Zjednoczonych.
Komisja zrzesza wszystkich aktorów globalnego systemu statystycznego i jest najwyższym ponadnarodowym ciałem ustalającym standardy międzynarodowych działań statystycznych. Jej zadaniem jest również wspieranie rozwoju koncepcji i metod implementacji tych standardów na poziomie narodowym w celu ułatwienia i polepszenia porównywalności danych statystycznych.
Komisja Statystyczna nadzoruje prace prowadzone przez Wydział Statystyki Narodów Zjednoczonych (United Nations Statistical Division – UNSD1), który wchodzi w skład Departamentu ds. Ekonomicznych i Społecznych Narodów Zjednoczonych. Stanowi on część Sekretariatu ONZ wspierającego działania ECOSOC.
Wydział Statystyki Narodów Zjednoczonych jest organem kompilującym i upowszechniającym globalne informacje statystyczne, opracowującym normy i standardy dla działań statystycznych oraz wspierającym wysiłki krajów członkowskich organizacji na rzecz wzmocnienia ich krajowych systemów statystycznych.
Jednocześnie Komisja Statystyczna Narodów Zjednoczonych jest najwyższym organem decyzyjnym w zakresie koordynacji międzynarodowych działań statystycznych w globalnym systemie statystycznym. Działalność Komisji ma na celu przede wszystkim wspieranie rozwoju krajowych systemów statystycznych oraz nowych metod i standardów w tej dziedzinie oraz udzielanie pomocy światowemu systemowi statystycznemu w zbieraniu spójnych i porównywalnych danych statystycznych wyprodukowanych przez państwa członkowskie, przy zastosowaniu ww. metod i standardów. Wynikowe dane krajowe przekazywane są następnie do baz danych statystycznych Wydziału Statystyki oraz wyspecjalizowanych agend ONZ. Na ich podstawie tworzone są następnie liczne opracowania i publikacje z różnych dziedzin statystyki.
Polska statystyka publiczna również przekazuje dane statystyczne do baz UNSD. Podczas organizowanych co roku plenarnych sesji Komisji, w których uczestniczą prezesi krajowych urzędów statystycznych państw członkowskich ONZ (wśród nich Prezes GUS), a także m.in. przedstawiciele krajów nie będących członkami ONZ (przedstawiciele Watykanu i Palestyny), komisji regionalnych ONZ, organizacji międzynarodowych, a także przedstawiciele Eurostatu z Dyrektorem Generalnym Eurostatu na czele, omawiane są główne kierunki rozwoju światowego systemu statystycznego.
Komisja wspomaga ECOSOC w wykonywaniu postanowień jej rezolucji odnośnie:
- promocji rozwoju statystyk krajowych oraz poprawy stopnia ich porównywalności,
- prac statystycznych prowadzonych przez wyspecjalizowane agencje ONZ,
- rozwoju kluczowych usług statystycznych świadczonych przez sekretariat - UNSD
- doradzania organom Narodów Zjednoczonych na temat przekrojowych zagadnień dotyczących zbierania, analiz i
- rozpowszechniania informacji statystycznych,
- promocji statystyk oraz metod ich produkcji.
Na każdą sesję Rady Gospodarczej i Społecznej przygotowuje raport zawierający działania podejmowane w ramach poszczególnych punktów agendy posiedzeń Komisji. Może ona również przedkładać projekty rezolucji i rekomendacji dla państw członkowskich ONZ.
W skład Komisji Statystycznej wchodzą 24 kraje, które są członkami ONZ. Wybór dokonywany jest przez Radę Gospodarczą i Społeczną na zasadach sprawiedliwego podziału geograficznego – 5 członków z krajów afrykańskich, po 4 członków z państw azjatyckich, Europy Wschodniej i latynoamerykańskich (w tym karaibskich) oraz 7 członków z krajów Europy Zachodniej i innych krajów. Kadencja trwa cztery lata.
W ramach Komisji funkcjonuje tzw. ‘Biuro’, które pełni rolę sterującą jej pracami. W skład Biura wchodzą przewodniczący, trzech wiceprzewodniczących i sprawozdawcy wybierani, zazwyczaj przez aklamację na początku sesji Komisji Statystycznej na roczne kadencje (z możliwością przedłużenia na kolejne lata).
W roku 2019 przypada jubileuszowa – 50. Sesja Komisji Statystycznej ONZ.
Więcej o Komisji Statystycznej na: https://unstats.un.org/unsd/statcom/ oraz na stronie GUS: http://stat.gov.pl/statystyka-miedzynarodowa/instytucjeorganizacje-miedzynarodowe/onz-organizacja-narodow-zjednoczonych/